سمینار آسیب شناسی روشنفکری دینی در تهران برگزار شد. روز 15 شهریور دومین سمینار »دین و مدرنیته« تحت موضوع »آسیب شناسی روشنفکری دینی« از طرف مؤسسه غیر دولتی گفتگوی ادیان در حسینیه ارشاد تهران برگزار شد. مدیر مؤسسه گفتگوی ادیان محمدعلی ابطحی در سخنرانی افتتاحیه خود به مشکل عدم حمایت دولت ها از روشنفکری دینی اشاره کرد. دراین سمینار محسن کدیور، رضاعلیجانی، مسعود ادیب، حسن یوسفس اشکوری، حمیدرضا جلائی پور، ساراشریعتی و مصطفی ملکیان سخنرانی کردند. سخنرانی سعیدحجاریان که بواسطه ضعف مزاجی نتوانست خودش صحبت کند، قرائت شد. سخنرانی دکتر حسین نصر (استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا) بشکل ویدیوئی پخش شد و بالاخره مقاله دکتر سروش که درخارج بسرمیبرد، توسط فرزندش قرائت گردید. سروش در مقاله خود گفت: مهمترین خدمتی که دین میکند به اخلاق است، نه به سیاست، تجارت و معرفت. روشنفکری دینی به عقیده ی او نه ایدئولوژیک است، نه فقهی، نه سنتی و نه حزبی و سیاسی، بلکه چراغ مصطفوی است با شرار معتزلی. منظور سروش از شرار معتزلی شیوه برخوردعلمی و عقلی معتزله در صدر اسلام با مسائل دینی است. معتزله که عمدتاً از ایرانیان جدیدالاسلام تشکیل شده بودند، در بصره اولین مکتب آزاداندیشی دینی را بنیانگذاری کرده و در نهایت توسط خللفای عباسی سرکوب شدند.
تلاش متفکرینی چون دکتر سروش برای اصلاح دینی قابل ستایش است، ولی باید دانست که اصلاح دینی بدون نقد سانسور نشده و آزاد مبانی تفکردینی غیرممکن است. برای اینکار زبان دین و الهیات جوابگو نیست و نقد دینی تنها هنگامی ممکن است که متفکر خود را ازچارجوب استدلال های دینی آزاد کرده باشد. دین موضوعی است انسانی، بدون حقوق ویژه و باید چون دیگرمسائل با علوم انسانی بررسی شده و آمادگی پذیرش نتایج تحقیق علمی را داشته باشد، حتی اگر این نتیج به ضرر او تمام شوند.